Dit artikel is geschreven door Renate Dik van Fysio Centrum Zaanland

Mijn naam is Renate Dik, als geregistreerd bekkenfysiotherapeut en psychosomatisch fysiotherapeut MSc ben ik werkzaam bij Fysio Centrum Zaanland en BekkenFysiotherapie Alkmaar. Het overdragen van kennis en goede zorg op maat zijn belangrijk voor mij.

In dit artikel leg ik je graag uit wat een normaal herstel is van de bekkenbodem na de bevalling. Om dit goed aan je uit te kunnen leggen, begin ik eerst even met wat achtergrond informatie. Want wat is nu precies de bekkenbodem en wat doen we er allemaal mee?

De bekkenbodem: wat is dat nu precies?

Stel je de bekkenbodem voor als een soort hangmat of trampoline onder in je bekken. Deze bestaat uit spier- en steunweefsel en bevat ook zenuwen en bloedvaten. Er lopen drie openingen door de bekkenbodem voor de plasbuis, de vagina en de anus.

De bekkenbodem heeft verschillende functies:

1. Het ophouden en loslaten van urine, ontlasting en windjes.
2. Het ondersteunen van de organen in het kleine bekken: de blaas, de baarmoeder en de endeldarm.
3. Een seksuele functie. Het mogelijk maken van penetratie en het opbouwen en ondersteunen van een orgasme.
4. Bijdrage leveren aan je “core stability”. Ze behoren tot het centrale spierkorset van je lichaam, samen met je buik-, rug-, heup- en bilspieren.

De Bekkenbodemspieren

Lopen van je schaambeen tot staartbeen en van de ene naar je andere zitbeenknobbel. Je kan ze heel bewust aan- en ontspannen. Aanspannen lijkt alsof je ze samenknijpt en inwaarts naar boven lift; bij ontspannen voel je ze naar beneden gaan. Ze bestaan uit verschillende spiervezeltypes: zowel voor lange duuruithouding, als korte krachtinspanningen.

Herstel na de bevalling, wat is normaal?

Zoals de zwangerschap voor iedere vrouw anders is, geldt dat ook voor de herstelperiode na de bevalling.  Ook als je je goed voelt na de bevalling en geen klachten hebt heb je wel te maken met hersteltijd van de weefsels van het bekken. Onderstaande informatie komt uit de folder “Tijdlijn voor herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling” van de Nederlandse Vereniging voor Bekkenfysiotherapie (NVFB).

Dag 1-10: De kraamperiode.

Je bekken en bekkenbodem zijn tijdens de bevalling fors opgerekt. Dit kun je zien als een flinke sportblessure. In deze periode is het goed zoveel mogelijk rust te geven aan je bekken en bekkenbodem.

Vanaf de 4e dag na de bevalling mag je beginnen met oefeningen voor de bekkenbodem en de dwarse buikspieren.

10 dagen tot 6 weken na de bevalling

Het eerste herstel in je bekken en bekkenbodem is ingezet.  De treksterkte van het bindweefsel is 1 maand na de bevalling nog maar 10-20% van de oorspronkelijke waarde. Belangrijk is om te oefenen met je bekkenbodemspieren en je diepe dwarse buikspieren. En om je algemene conditie te verbeteren. 

Als je actiever wordt dan kan het zijn dat je spierpijn ervaart, deze spierpijn moet na 24 uur duidelijk minder zijn.  Houdt de spierpijn langer aan of krijg je andere pijn dan spierpijn in de buik, de bekkenbodem of de bekkenregio na de belasting? Dan is de belasting nog te zwaar!

6 weken tot 3 maanden na de bevalling

Als er sprake was ven een knip of een (sub)totaal ruptuur dan is nu het littekenweefsel voldoende hersteld om rustig te gaan belasten.

De trekkracht van de bekkenbodem is rond de 50% en nog onvoldoende om activiteiten als springen en hardlopen voldoende op te vangen.

3 maanden na de bevalling

Je hebt de basis-belastbaarheid van het bekken en de bekkenbodem weer een beetje op peil. Je kan sporten rustig aan uitbouwen.

9 maanden na de bevalling

De trekkracht van de pezen in en rond het bekken en bekkenbodem is 9 maanden na de bevalling ongeveer 75% van de oorspronkelijke trekkracht. We kunnen stellen dat het lichaam zeker 9 maanden nodig heeft om te herstellen van een bevalling. Als er sprake was van een keizersnede of een (sub)totaalruptuur is dit herstel nog zeker 6 weken vertraagd

Wil je meer weten over welke oefening je al kunt gaan doen in de kraamtijd? Klik hier. Heb je een ruptuur (of ben je uitgescheurd) na de bevalling? Dan kan het zijn dat het herstel van de bekkenbodem anders is dan hierboven uitgelegd. Klik hier voor meer informatie.

Wanneer moet je aan de bel trekken en bij wie?

Het verband tussen bekkenbodemklachten en bekkenbodemspieren is niet voor elke vrouw hetzelfde. Door zwangerschap en bevalling kunnen de spieren zwakker of beschadigd worden of verkeerd gebruikt worden. Maar sommige vrouwen hebben (misschien na verkeerd oefenen met te weinig ontspanning) een té strakgespannen bekkenbodem, terwijl anderen net wat spierkracht ontbreken, of hun basisspanning moeten opbouwen. Sommige vrouwen hebben perfecte spieren, maar gebruiken ze misschien met een verkeerde timing, of minder goede controle.

Ben jij onzeker over wat je doet goed is, dan kan een geregisterd bekkenfysiotherapeut je hierbij helpen.  Deze kun je vinden via www.bekkenfysiotherapie.nl.  De NVFB heeft een website ontwikkelt voor een postpartum-consult via www.bekkenbodemcheck.nl. Als je langer dan zes weken geleden bevallen bent kun je op de site een vragenlijst invullen. Er wordt gekeken naar de antwoorden die je invult en je krijgt dan een advies dat bij jou past